Όταν ήμουν δάσκαλος

Ο Έλλην διδάσκαλος συνδικαλίζεται επί ενενήντα συναπτά έτη. Όλα αυτά τα χρόνια έχει μεταβληθεί από αντικείμενο σεβασμού σε παράδειγμα δημοσιοϋπαλληλικής απάθειας. Από την εποχή του διηγηματογράφου Κονδυλάκη μέχρι την εποχή των ανεκδιήγητων Επιμνημόνιων Πρωθυπουργών, ο δάσκαλος διατηρεί ως διαχρονικό έμβλημά του το τουφέκι: ο χάρτινος ήρωας του συγγραφέα "τουφέκαγε" πουλιά μέσα από την τάξη, ο σύγχρονος ήρωας του μνημονίου βγαίνει με το τουφέκι για το ιδιαίτερο. Κι όλα αυτά επειδή για τους εγκεφάλους των μεταρρυθμίσεων, αυτός, ο υψηλόμισθος χαραμοφάης, αυτός φταίει για την κατάντια του κράτους. Και ο συνδικαλισμός του κλάδου ανύπαρκτος, την ώρα που κάποιοι άλλοι γραφικοί δένονται σε κάγκελα, καβαλάνε μάντρες και μετατρέπονται σε τηλεσταρ: κάπου ανάμεσα στον Τουργκούτ και τη Φατμέ, η Ελληνίς οικοκυρά εκχύει κι ένα δάκρυ για τον αδικημένο Ξανθόπουλο του Δημοσίου: από πατέρα μέθυσο κι από μάνα πλύστρα, ένα λαϊκό παιδί της επαρχίας που κατέβηκε στην Αθήνα και έκανε το σκατό του παξιμάδι, τώρα πια θα αναγκαστεί να ζήσει με λιγότερα από τα 2.000 ευρώ που έπαιρνε για να διαγιγνώσκει την ανθεκτικότητα του υφάσματος στον καβάλο των παντελονιών. "Αυτό είναι παιδί" αποφαίνεται η οικοκυρά "όχι σαν εκείνα τα κοπρόσκυλα τους εκπαιδευτικούς που κάθ...". Αυτή η σκέψη απλά δεν ολοκληρώνεται ποτέ: ο Τουργκούτ επανεμφανίζεται στην οθόνη.

Για να μην πλατειάζω (που όμως μου αρέσει): η  ιδιομορφία του διδασκαλικού συνδικαλισμού έχει να κάνει αφενός μεν με τη φύση του επαγγέλματος, αφετέρου δε με την κοπροσκυλοσύνη της βολεψιάς. Όταν ο ΔΕΗτζής κατέβαζε το διακόπτη, ο τελωνειακός έκλεινε τις μπάρες και ο εφοριακός δεν σφράγιζε ούτε... προγόμφιο, το κέρδος ήταν κάποιο επίδομα ή κάποια αύξηση μισθού. Όταν ο δάσκαλος απεργούσε και ζητούσε λεφτά για μισθούς και σχολεία, για τους ΜΜΕδες επέκειτο κοινωνική διάλυση. (Αυτή συγκεκριμένη αγωνία για το μέλλον της κοινωνίας είναι ολοφάνερα αποτυπωμένη στα πρόσωπα των μαμάδων δύο συγκεκριμένες ημέρες του χρόνου: την 10η Σεπτεμβρίου και την 15η Ιουνίου -και ο νοών νοείτω). Φτάσαμε λοιπόν στο σήμερα, μια κρίσιμη καμπή της Ιστορίας όπου το τεχνολογικό μπουμ δεν αποτελεί πλέον στοιχείο αναφοράς, τα παιδιά να κρίνονται αποκλειστικά  με βαθμούς και εξετάσεις, η φράση "τυπικά προσόντα" να πιπιλίζει το μυαλό των γονέων μαθητών του δημοτικού και η μαμά να σκέφεται σε ποια χώρα θα κάνει το παιδί μεταπτυχιακά όταν με το καλό γίνει 18 (δηλαδή σε 14 χρόνια). Στο αντίθετο άκρο, τα τυπικά προσόντα των εκπαιδευτικών δεν αξιολογήθηκαν ποτέ -αν και η ποιότητα των ικανοτήτων του ανθρωπίνου υλικού βελτιώθηκε αισθητά- ενώ οι πανεπιστημιακές σπουδές κοστολογούνται από 700 ως 1200 ευρώ ανάλογα με τα χρόνια υπηρεσίας. Μάλιστα, μια από τις πεφωτισμένες ηγεσίες της εκπαίδευσης που -ευτυχώς- δεν είναι πλέον στα πράγματα, είχε απαντήσει στους απεργούς εκπαιδευτικούς που για ημέρες μαζεύονταν κάτω από τα μπαλκόνια του Ανακτόρου (sorry, Υπουργείου) ότι "δεν μασάει". Αν όλα αυτά δεν οριοθετούν την έννοια "αποτυχημένος συνδικαλισμός", τότε τι στο καλό το κάνει;

Ο λόγος που αναφέρομαι στην ευθύνη του συνδικαλισμού έχει να κάνει με τον σημαίνοντα ρόλο του στην καταιγίδα των διαμαρτυριών και των κινητοποιήσεων κατά την Εποχή των Μνημονίων. Για να αποφευχθούν παρανοήσεις και καλοθελητισμοί, οφείλω να αποσαφηνίσω ότι συνδικαλισμός σημαίνει μαζική συμμετοχή όλων μας στη λήψη των αποφάσεων και τις κινητοποιήσεις. Large συνδικαλιστές, κομματοdog με φαρδιά παντελόνια και βλέμμα αετονύχη, υπάρχουν κατά κόρον. Low profile χωρίς εμφατικές εμφανίσεις και μεγαλοστομίες, υπάρχουν ελάχιστοι. Όλοι αυτοί είναι ο εύκολος στόχος. Δικός μου, δικός σας, των κριτικών, των τιμητών και των ψηφοφόρων. Εκεί στο απυρόβλητο, στη γωνιά της αίθουσας, ανάμεσα στις σειρές των καθισμάτων, πίσω από τους πάγκους και τα θρανία ελλοχεύει η λαίλαπα της αδιαφορίας. Δεν τη δημιουργούν, ούτε τη συντηρούν οι κομματοπατέρες: είναι αποτέλεσμα της εποχικής αποχαύνωσης που αποθαρρύνει τη συμμετοχή. Είναι επίσης εύκολη λύση από το να κουράσουν ορισμένοι το μυαλό τους. Είναι και αυτή η συζυγική μας σχέση με το χαζοκούτι και τα χαζοποιά στοιχεία του: όλοι καναπέ κι ο Τουργκούτ απίκο.