Πέντε βιβλία και δύο ταινίες για το 2012

Φέτος το καλοκαίρι έπαθα μια μικρή παράκρουση με τον Μάρκαρη και τον Καμιλλέρι. Μέσα σε τρεις μήνες διάβασα όλα τα βιβλία τους! Έπειτα σήκωσα το κεφάλι και ήταν χειμώνας! Ουπς! 

Με ευχές για καλή χρονιά, πολλή αισιοδοξία και αρκετό χιόνι (που είναι και η μόνη περίπτωση να δούμε άσπρη μέρα), οι πέντε προτάσεις μου για δώρο εορτών: βιβλία που μου διάβασα τη φετινή χρονιά και μου έκαναν εντύπωση αλλά και δύο ταινίες.

1. "Στον κήπο με τα θηρία" του Έρικ Λάρσον, εκδ. Μεταίχμιο: Το αγόρασα ως λογοτεχνικό αλλά είναι μια πολύ καλογραμμένη ιστορική μελέτη. Μου θύμισε λίγο Φρέντυ Γερμανό στα βιογραφικά του (Ακριβή μου Σοφία, Τερέζα, κλπ). Πρόκειται για την ιστορία του Γουίλλιαμ Ντοντ, καθηγητή Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και γνήσιο τέκνο του αμερικάνικου Νότου, ο οποίος διψά για αναγνώριση και καταφέρνει τελικά να διοριστεί (αν και νιοστή επιλογή του προέδρου Ρούσβελτ) στη θέση του πρέσβη των ΗΠΑ στο Βερολίνο του 1933. Η άνοδος των Ναζί, το Εβραϊκό Πρόβλημα, ο Χίτλερ, ο Γκέρινγκ, η εθελοτυφλία και ο παραλογισμός μέσα στον οποίο ζούσε ο γερμανικός λαός και μια ατίθαση κόρη: η Μάρθα Ντοντ, μετέπειτα κατάσκοπος των Σοβιετικών (spoiler!).

2. "Άγιοι (και) Δαίμονες εις ταν Πόλιν" του Γιάννη Καλπούζου, εκδ. Μεταίχμιο: Όχι επειδή είναι φίλος ο Γιάννης, αλλά επειδή μετά το "Ιμαρέτ" έχει δουλέψει  σκληρά, είναι τελειομανής και έχει βελτιώσει και τη γραφή του. Έτσι κι αλλιώς περιμένουμε πολλά από αυτό το συγγραφέα που μετά την Άρτα των mid-1800, μας ταξιδεύει στην Πόλη πριν και μετά το 1821. Βαθύτατη ιστορική έρευνα και γλαφυρές περιγραφές, ψυχογραφήματα και καταθέσεις συναισθημάτων, πλοκή και ροή που -αν θέλεις- σε κάνει να μείνεις εκεί, στην εξέλιξη. Που δεν θέλεις, γιατί η πολυεπίπεδη γραφή του συγγραφέα σε ωθεί να ξαναδιαβάσεις πολλά σημεία, να αφήσεις κάτω το βιβλίο και να σκεφτείς.

3. "Περαίωση" του Πέτρου Μάρκαρη, εκδ. Γαβριηλίδης: Σταθερή αξία ο Μάρκαρης. Πρωτοδιάβασα βιβλίο του το Πάσχα και μετά τα πήρα όλα από την αρχή, τα δάνεισα σε φίλους και γνωστούς και τώρα έχει κολλήσει κι ο πατέρας μου. Ο αστυνόμος Χαρίτος, το alter-ego του επιθεωρητή Μαιγκρέ, βρίσκεται αντιμέτωπος με μια νέα υπόθεση εγκλημάτων με φόντο την οικονομική κρίση: αυτή τη φορά δολοφονούνται φοροφυγάδες. Οι προειδοποιήσεις είναι σαφείς: αν δεν ξοφλήσουν τα χρωστούμενα στο Δημόσιο μέσα σε πέντε ημέρες, η ζωή τους κινδυνεύει με "περαίωση". Όπως είναι φυσικό, ο δολοφόνος γίνεται λαοφιλής και ο Χαρίτος έχει ηθικά διλήμματα.

4. "Ματωμένο χωράφι" του Αντρέα Καμιλλέρι, εκδ. Πατάκης: Η παράκρουση του καλοκαιριού. Παραλίες, καφέδες, ποτά και... Μονταλμπάνο! Ο ήρωας του Καμιλλέρι είναι ο Σικελός αστυνόμος Σαλβατόρε Μονταλμπάνο. Καμία σχέση με Χαρίτο, βεβαίως. Ο Μονταλμπάνο είναι ανασφαλής, φιλόσοφος (ή μάλλον θυμόσοφος) και λάτρης του καλού -του πολύ καλού- φαγητού. Δηλαδή, Ιταλός. Η ανακάλυψη ενός τεμαχισμένου πτώματος σε ένα χωράφι αργίλου μια βροχερή νύχτα είναι η αρχή στη σκοτεινή υπόθεση που ξεκινά να διαλευκάνει η Questura της Vigata. Ξέρω ότι πολλοί θα διαφωνήσουν, ωστόσο θεωρώ ότι αυτό είναι το καλύτερο μυθιστόρημα του Καμιλλέρι.Ίσως επειδή ο συγγραφέας παρουσιάζει έναν μεσήλικα και πολύ ανασφαλή ήρωα, ίσως πάλι επειδή κάποιες κωμικές σκηνές θυμίζουν πολύ Ούγκο Τονιάτσι.

5. "Το μοιραίο δείπνο" του Ισμαήλ Κανταρέ, εκδ. Μεταίχμιο: Ο δρ. Γκουραμέτο, γιατρός και ευυπόληπτος πολίτης του Αργυροκάστρου δέχεται σε δείπνο στο σπίτι του τον επικεφαλής των ναζιστικών δυνάμεων της Ελλάδας, οι οποίες το 1944 αποχωρούσαν μέσω Αλβανίας. Ο σκοπός είναι να απελευθερωθούν οι όμηροι των Γερμανών, οι οποίοι συνελήφθησαν σε αντίποινα για τις αλβανικές δολιοφθορές στην εμπροσθοφυλακή των Ναζί. Ο γιατρός το πετυχαίνει. Μόνο που δεν ξέρει ότι δειπνεί με ένα νεκρό! Το ξέρουν πολύ καλά όμως οι κομμουνιστές που έπονται των εξελίξεων. Η ιστορία αρχίζει και απλά... σε καθηλώνει. Από τα βιβλία που πρέπει οπωσδήποτε να διαβαστούν.

και δύο ταινίες: 

1. "Habemus Papam" του Nanni Moretti. Στο Βατικανό, το Κονκλάβιο των Καρδιναλίων συνεδριάζει και εκλέγει νέο πάπα. Ο γηραιότερος όλων βγαίνει στο μπαλκόνι του Αγίου Πέτρου να ανακοινώσει το χαρμόσυνο γεγονός στο πλήθος που ανυπομονεί αλλά... την τελευταία στιγμή ο νεοεκλεγείς πάπας παθαίνει νευρική κρίση κάτω από την πίεση των ευθυνών και μετανιώνει μη αποδεχόμενος τη θέση. Οι καρδινάλιοι προσπαθούν να τον πείσουν φέρνοντας μάλιστα και ψυχαναλυτή αλλά ο πάπας είναι αμετάπειστος. Σε μια στιγμη αδυναμίας μάλιστα, το σκάει από το Βατικανό για να ζήσει ως απλός Ρωμαίος πολίτης. Πώς θα καλυφθεί το γεγονός από την Αγία Έδρα; Πού κρύβεται ο νέος πάπας; Πότε θα γίνει η ανακοίνωση για να γυρίσουν στα σπίτια τους οι έγκλειστοι καρδινάλιοι οι οποίοι στο μεταξύ... το ρίχνουν στο βόλεϊ;

Η τρανότερη απόδειξη ότι η κωμωδία μπορεί να φέρει απίστευτο γέλιο χωρίς καραγκιοζηλίκια.

2. "Incedies" του Denis Villeneuve. Η ιστορία μια μητέρας που μεγάλωσε με τον ισλαμικό νόμο, ερωτεύτηκε λάθος άνθρωπο κι έφυγε κυνηγημένη στη Δύση αφού πέρασε εκατοντάδες βασανιστήρια στη φυλακή. Στη διαθήκη της δίνει εντολή στα παιδιά της να ψάξουν τον πατέρα τους στη γενέτειρα χώρα της. Εκεί αρχίζει και η ιστορία (της). Ένα καλό μάθημα για όσους πολεμοχαρείς -κι εσχάτως μας προέκυψαν πολλοί.