19 Μαΐ 2011

Πώς μπορούμε να ξεχάσουμε;


 Η Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού τοποθετείται χρονικά ανάμεσα στο 1916 και το 1922. Ημερομηνία-σταθμός θεωρείται η 19η Μαΐου 1919, ημέρα αποβίβασης του Κεμάλ Ατατούρκ στο λιμάνι της Σαμψούντας με σκοπό να δώσει την Τελική Λύση στο ποντιακό ζήτημα: θανάτωση των αντρών από 16 ως 65 ετών, στρατόπεδα συγκέντρωσης για τα γυναικόπαιδα, εθνοκάθαρση προς όφελος των Τούρκων. Στην προσπάθειά του αυτή ο Κεμάλ είχε ως βασικούς συνεργάτες τον Ταλαάτ-πασά και τον Τοπάλ Οσμάν. Οι Τούρκοι, υπό την ανοχή των ξένων δυνάμεων που κατόπιν συμφωνιών σταδιακά αποχωρούσαν από τη μικρασιατική χερσόνησο, προχώρησαν σε απίστευτες πράξεις βιαιότητας, βασανιστηρίων και βεβήλωσης ιερών χώρων. 
Πάνω από 300.000 Έλληνες σκοτώθηκαν και άλλοι τόσοι πήραν το δρόμο της προσφυγιάς προς διάφορες κατευθύνσεις. Μεγάλος αριθμός κατέφυγε στην Ελλάδα, όπου με τη βοήθεια των διεθνών οργανισμών ορθοπόδησε και έδωσε νέα πνοή στο κράτος: τόνωσε το ελληνικό στοιχείο στη βόρεια Ελλάδα, εισήγαγε νεωτερισμούς στην παραγωγή και στο εμπόριο, προσέφερε φρέσκα και φτηνά εργατικά χέρια, ανέπτυξε πολιτική και πολιτιστική δράση. Ωστόσο, ένα μεγάλο μέρος του ελλαδικού πληθυσμού δεν είδε τους πρόσφυγες με καθόλου καλό μάτι. Οι ανταλλαγές πληθυσμών ανάγκασαν τους Τούρκους της Ελλάδας να εγκαταλείψουν τις περιουσίες τους, γεγονός που δημιούργησε βλέψεις στους εναπομείναντες Έλληνες των χωριών ενώ τα πνεύματα οξύνθηκαν όταν οι ντόπιοι αντιήφθηκαν ότι τις περιουσίες των Τούρκων ίσως τις λάβουν οι πρόσφυγες. Διωγμένοι από την Τουρκία ως "άπιστα σκυλιά", δακτυλοδεικτούμενοι στην Ελλάδα ως "τουρκόσποροι", αγόμενοι και φερόμενοι από ένα κράτος που δεν ξέρει τι να τους κάνει, οι πρόσφυγες του Πόντου είδαν και την επίσημη κεμαλικη Τουρκία να αρνείται να αναγνωρίσει το έγκλημά της. 
Πολλά χρόνια πριν της θηριωδίες της Γερμανίας στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, η Τουρκία είχε εφεύρει τα Αμελέ Ταμπουρού (Τάγματα Εργασίας). Σε αυτά οδηγούνταν υπό καθεστώς σκλαβιάς άνθρωποι από  το εσωτερικό της Τουρκίας, κυρίως Έλληνες του Πόντου, αλλά και Αρμένιοι και Εβραίοι. Η καθημερινή τους δουλειά ήταν να σπάζουν πέτρες και να τις κουβαλούν στο στρώσιμο των δρόμων και των σιδηροδρόμων που θα διέσχιζαν το τουρκικό έδαφος και θα έφταναν στη χρυσοφόρα Μεσοποταμία, εξυπηρετώντας τα συμφέροντα ξένων εταιρειών, κυρίως γερμανικών. Η εθνοκάθαρση που σχεδίασε ο Κεμάλ και εκτέλεσε ο Τοπάλ Οσμάν ("θα σας πνίξουμε σαν τις σφήκες στις σπηλιές", απειλούσε ο τελευταίος) περιελάμβανε και την αναγκαστική στελέχωση των Αμελέ Ταμπουρού. Τούρκοι στρατιώτες χτυπούσαν τη νύχτα τις πόρτες των Ελλήνων. Οι άντρες από 18 ως 65 ετών οδηγούνταν δέσμιοι και πεζοί εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, φορώντας μόνο τα ρούχα με τα οποία κοιμόντουσαν. Στο δρόμο πολλοί πέθαιναν από τις κακουχίες. Κάποιοι ζητούσαν να πλυθούν και τότε οι Τούρκοι τους έγδυναν, τους περιέλουζαν με νερό και τους άφηναν να συνεχίσουν το δρόμο γυμνοί, με αποτέλεσμα το θάνατο από το κρύο. Όσοι έφταναν στον προορισμό έχαναν τη ζωή τους από τον υποσιτισμό και τις τραγικές συνθήκες διαβίωσης. Οι γυναίκες έπαιρναν το δρόμο της προσφυγιάς με τα πόδια, αρκετές από αυτές έχοντας ήδη πέσει θύματα βιασμού. Από τον ελληνικό Πόντο κατέληξαν στη Ρωσία, τις παρευξείνιες χώρες, τη Συρία, το Λίβανο και, φυσικά, την Ελλάδα. Από τη ζεστασιά του σπιτιού τους κατέληξαν στο κρύο του αντίσκηνου. Από αφεντικά έγιναν παραδουλεύτρες και δούλες.
Υπάρχει άραγε μεγαλύτερο έγκλημα εναντίον του ελληνισμού από αυτό που έγινε στον Πόντο το 1919;
Υπάρχει, αγαπητέ μου αναγνώστη.
Να ξεχάσουμε.
Μ' ακούς δάσκαλε;

Σύνδεσμοι:
Διαβάστε επίσης το εκπληκτικό "Ούτε τ΄ονομά μου" της Θία Χάλο και μια κριτική.

Το ντοκυμαντέρ της "Μηχανής του Χρόνου" που αφορά τις σχέσεις γηγενών και  προσφύγων μετά το 1922. Για λόγους οικονομίας χώρου παραθέτω μόνο το α΄ μέρος ωστόσο είναι όλα διαθέσιμα στην υπηρεσία του Youtube.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου